15 tips voor moeilijke momenten

 Mama? 

Ja lieverd… 

Ik moest gisteren heel erg huilen in de auto bij opa en oma. 

Mijn maag krimpt ineen. Ik ben gelijk een en al aandacht. Yasmine huilt nooit en zegt nooit dit soort gevoels-zinnen. 

Waarom moest je huilen dan lieverd? 

Nou, omdat ik niet normaal ben. Ik plas nog in mijn bed. Ik heb helemaal geen vriendinnen meer op school, ik ben heel erg eenzaam en alleen, ik kan mijn zenuwtrekjes niet stoppen, ik doe allemaal rare dingen en ik ben ook nog heel dom. Vorig jaar was ik heel gelukkig en had ik veel vrienden op mijn oude school en nu ben ik heel ongelukkig en heb helemaal geen vrienden op deze nieuwe school. Ik kan helemaal niets. Jayden zeg ook dat speciaal basisonderwijs voor domme kinderen is. Ik wil gewoon zijn zoals Julia. [Julia is ons buurmeisje] 

Dit rolde er zo allemaal uit. 

Hartverscheurend! 

Tsja, waar begin je dan? 

Natuurlijk zijn we uitgebreid met Yasmine in gesprek gegaan. Lieverd je bent niet dom. Je doet de dingen om jou manier en jou tempo. Jij hebt weer andere talenten. Jij kunt weer goed paardrijden en tekenen. Er zijn ook nog een heleboel andere kinderen die ook nog in bed plassen. Er zijn zelfs ‘grote mensen’ die nog in bed plassen. Je bent misschien anders maar dit betekent niet dan je dom bent. Maar helpen deze gesprekken eigenlijk wel? En hoe houd je deze gesprekken op de juiste manier? Hoe ga je om met deze hartverscheurende uitlatingen? 

Dan komen onze reddende engelen in actie, dan krijg ik een antwoord op mijn mail van onze therapeut Ilse Prins: 

Mooi hoe je hebt gereageerd! Yasmine gaat nu duidelijk verbanden leggen en doordenken. Helaas krijgt ze dan ook inzicht in de minder leuk dingen van het leven. Dit kun je niet bij haar weg houden. Dit hoort erbij. Deze verbanden leggen kon ze eerst niet, zij groeit dus nog steeds door. Het leven bestaat ook uit dingen waar je verdrietig over mag zijn. Als dit maar een beetje globaal in evenwicht blijft met dingen waar je trots op bent. Gevoelens mogen stromen, als golven in de zee, ze komen en gaan, soms ben je wat blijer en soms wat verdrietiger. Ook dit hoort erbij. Je hoeft het niet voor haar op te lossen. Aanwezig zijn is vaak veel meer helpen dan oplossen. Vaak wil je helemaal niet dat iemand het voor je oplost, alleen dat iemand zegt dat hij het vervelend voor je vind, een luisterend oor.  

Hoe kun je kinderen met hechtingsproblemen op moeilijke momenten het beste helpen?

15 tips voor moeilijke momenten:

1. weet dat je het niet hoeft op te lossen
2. Luisteren is vaak het beste wat je kunt doen. Handig is om de ‘ontvangstbevestiging’ te hanteren. Dit betekent op bepaalde momenten bijvoorbeeld te zeggen: ‘je bent verdrietig he?’, ‘je vindt het niet leuk dat je nog in je bed plast, he?’, ‘Je zou zo graag willen zijn zoals Julia, he?’. Je kunt dit ook met bemoedigende geluiden doen. Maar ga vooral geen dingen invullen of conclusies trekken.
3. Knuffelen, dit werkt niet voor alle kinderen. Mijn dochter wil op deze momenten niet geknuffeld worden. Het beste is om het te vragen. Zou je het fijn vinden om nu te knuffelen? Als het antwoord nee is NEEM HET NIET PERSOONLIJK en voel je niet afgewezen. Maar vraag bijvoorbeeld: wat zou je dan fijn vinden? Misschien een hand vasthouden?
4. Controle over de situatie: ik merk dat als mijn dochter iets wil vertellen wat moeilijk is zij eerst controle wil over de situatie. Zij vertelt mij waar zij gaat liggen en waar ik moet zitten. Meestal gaat zij in bed liggen en ga ik op de rand van het bed zitten. Lichamelijk contact is op dat moment te veel. Eerst moet het verhaal verteld worden. Ik laat dit gebeuren zodat mijn dochter tot rust kan komen. Ik probeer dus niet toch een handje vast te houden omdat IK vind dat dit bij een moment als deze hoort. Hoe graag ik haar ook op dat moment wil troosten.
5. Luister naar het verhaal ZONDER het te onderbreken. Dit kan heel moeilijk zijn omdat het verhaal er waarschijnlijk niet duidelijk uit gaat komen. Ga het verhaal niet onderbreken om ontbrekende stukken te laten invullen. Laat het verhaal komen zoals het komt. Uiteindelijk wordt het verhaal wel duidelijk voor je. Geef je kind te tijd om het verhaal te vormen. Het zit bij kinderen met hechtingsproblemen niet chronologische in hun hoofd. In hun hoofd is het immers altijd chaos en dus helemaal als zij pijn of verdriet hebben. Maakt het uit of je het verhaal helemaal begrijpt? NEE!!! Het gaat er om dat zij jou op dat moment veilig genoeg vinden om dit verhaal te delen. Zie het als een groot geschenk en geniet van dit waarschijnlijk verwarrende verhaal. De grote lijn zul je wel kunnen volgen. En dat is het belangrijkste en meestal genoeg om goed te kunnen reageren.
6. Het verhaal kan net zo onverwachts stoppen als het begonnen is. Uit daar ook geen oordeel over. Dit is het dus. Met deze informatie ga je dus aan de slag. Geef ook geen oordeel over de kwaliteit van het verhaal zoals bijvoorbeeld: zo dat kwam er even hakkelend en onduidelijk uit. Dit zal het verdere gesprek niet helpen en waarschijnlijk vroegtijdig laten stoppen.
7. Bedankt je kind voor het delen van dit verhaal. Je kunt vertellen wat dit gesprek voor jou heeft betekend. Bijvoorbeeld: Wat fijn dat je naar mij toe bent gekomen om dit met mij te delen. Ik vind het moeilijk om je verdrietig te zien omdat ik veel van je jou en jou niet verdrietig wil zien. Maar mama is ook soms verdrietig en dan vind ik het ook fijn als ik bij papa kan kruipen om mijn verhaal te delen.
8. Na het gesprek is er bij ons ruimte om te knuffelen. Dan kan ik even bij haar op bed komen liggen om haar vast te houden. Het liefst wil ze dat ik boven de dekens blijf dus kruip ik naast haar met mijn benen op de grond. Nog steeds vind ik het soms lastig omdat mijn dochter de grenzen aangeeft voor onze nabijheid en dus voel ik soms een klein inimini gevoel van afwijzing. Maar daar denk ik dan van: Just deal with it! Het gaat immers niet om mijzelf maar om mijn kind.
9. Als er tijd is kun je voorstellen om iets te gaan doen na het gesprek. Bij ons gezin komen de persoonlijke gesprekken meestal vlak voordat we gaan slapen dus gaat mijn dochter vaak gelijk slapen na het gesprek.
10. Maar als ik haar voorstel om nog haar nog even te masseren zegt ze natuurlijk geen nee. Dan pak ik een heerlijk ruikende olie en ga nog even haar handen en voeten masseren. Voor mij is dit een fijn moment van contact. Mijn dochter kan hier ook erg van genieten. Het moment hoeft niet lang te duren,10 minuten is al helemaal goed.
11. Je kunt er ook voor kiezen om even een bad te laten vol lopen als massage niet werkt voor je.
12. Of anders een verhaal voor lezen of verzinnen. Het beste is natuurlijk wel een inspirerend verhaal wat niet te veel spanning opbouwt. Bijvoorbeeld: ‘Helden, mensen die de wereld mooier maakten’ van Janny van der Molen, ‘Ik zweef door het leven’ van Dr. Wayne W Dyer of ‘Tijger Tijger is het waar?’ Van Byron Katie
13. De dag of dagen daarna probeer ik nog wel 1 of twee maal op het gesprek terug te komen om te of er nog behoefte is om op het gesprek terug te komen. Maar meestal krijg ik dan niet veel respons en laat het moment voor wat het is.
14. Geniet van deze moeilijke momenten hoe gek dit ook klinkt. Dit zijn momenten van hoop, echtheid, vertrouwen, nabijheid en liefde. Ik weet als geen ander dat je voor dit kind zo graag alle pijn wilt weg nemen. Het heeft immers al zo veel pijn geleden. Maar het leven bestaat uit mooie en ook soms minder momenten. Het is zoals onze therapeut Ilse Prins zegt: Gevoelens mogen stromen, als golven in de zee, ze komen en gaan, soms ben je wat blijer en soms wat verdrietiger.
15. Ik weet wel dat op momenten als deze ik hulp nodig heb. Daarom zou ook mijn tip aan jou zijn: kijk of je mensen om je heen kunt verzamelen die jou kunnen helpen op moeilijke momenten. Wat zeg je tegen kinderen met Hechtingsproblemen die verdrietig zijn? Hoe help je kinderen met hechtingsproblemen het beste?